1. Atatürk‘ün Kendi Düşünce Sistemini Oluşturmasına Neden Olan Etkenler
Mustafa Kemal, dünyada meydana gelen siyasî, ekonomik, sosyal, kültürel ve bilimsel gelişmeleri izliyordu.
Bu dönemde Atatürk’ü etkileyen iki önemli olay; Fransız ihtilâli ve Osmanlı Devleti’nin çöküşüdür. Bu durum onu çağdaş ilkelere dayanan yeni bir Türk devleti kurulmasını düşünmeye yöneltmiştir. Bu amaçla Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. Tüm gücünü Türk milletinden aldı.
2. Atatürkçülüğün Tanımı ve Önemi
Atatürk ilkelerinden oluşan bir düşünce sistemidir. Bu düşünce sisteminin temel esasları Atatürk tarafından belirlenmiştir.
3. Atatürkçülüğün Nitelikleri
Atatürkçü düşünce sistemi akla ve bilime dayanır. Vicdan ve düşünce hürriyetine saygılıdır. Millî birlik ve bütünlüğe önem verir.
4. Atatürkçü Düşüncede Millî Güç Unsurları
Siyasi güç: Millî egemenlik, demokrasi ve barışçı bir dış politakadan oluşur.
Ekonomik güç: Güçlü bir devlet ancak güçlü bir ekonomi ile sağlanır.
Askerî güç: Kuvvetli bir ordusu olmayan devletler günün birinde bağımsızlığını kaybeder.
Sosyo-kültürel güç: Eğitim, milletlerin bağımsız yaşayabilmeleri, kalkınıp güçlenmeleri için yaşamsal önem taşır.
5. Atatürk İlke ve İnkılaplarının Dayandığı Esaslar
Atatürk ilke ve inkilapları bazı esaslara dayanır. Bunlar:
Millî tarih bilinci, vatan ve millet sevgisi, millî dil, millî bağımsızlık ve özgürlük, egemenliğin millete ait olması, çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine yükselme, millî kültürün geliştirilmesi, Türk milletine inanmak ve güvenmek, millî birlik ve beraberlik, ülke bütünlüğü, barışçılık, akılcılık.
6. Atatürk İlkeleri
Atatürk inkılapları belli ilkeler doğrultusunda gerçekleştirdi. Atatürk, ilkeleri ile yapılan inkılapları bir arada inceleyelim:
a. Cumhuriyetçilik ilkesi: Devletin cumhuriyet ile yönetilmesini öngörür. Demokrasiye dayanır. Cumhuriyet yönetimi topluma demokrasiyi yerleştirir. Kişinin hak ve özgürlükleri cumhuriyet yönetimi ile güvenceye alınmıştır. Seçimler demokratik ortamda yapılır. Saltanat kaldırıldı. Padişahın milletimiz üzerindeki egemenliği son buldu. Cumhuriyet ilan edilerek ülkemizin yönetim şeklinin adı konuldu.
b. Milliyetçilik ilkesi: Milleti sevmek, milleti yüceltmek amacını benimsemek ve bu yolda yürümektir. Bu ilke birleştirici ve bütünleştiricidir. Atatürk’e göre kendini Türk sayan, Türk olarak yaşayan herkes Türk’tür.
TBMM açıldı, Türk Dil Kurumu açıldı. Türkçemiz gelişti.
c. Halkçılık ilkesi: Millî egemenliğin sahibi halktır. Halk, devletin yönetiminde tek söz sahibidir. Herkes eşittir.
Soyadı Kanunu çıkarıldı. Ulaşım sorunu çözüldü. Halkın sosyal yaşamı kolaylaştı.
ç. Devletçilik ilkesi: Bu ilkenin amacı ülkeyi hızla kalkındırmaktır. Atatürk her alanda çağdaş ve güçlü bir Türk Devleti kurmak istemiştir.
Devlet, ülkedeki ekonomik kaynakları belirler, kullanıma açar. Girişimcilere yardım sağlar. Halkın ekonomik, kültürel ve sosyal alanlardaki gelişimini destekler.
TBMM açıldı. Saltanat kaldırıldı. Cumhuriyet ilan edildi. Türk Dil Kurumu kuruldu. Halifelik kaldırıldı. Medeni Kanun kabul edildi. Soyadı Kanunu çıkarıldı.
7. Atatürk İlkelerine Sahip Çıkmak ve Devamlılığını Sağlamak
Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli Atatürk ilkeleridir. Türkiye Cumhuriyeti’ni korumak, ilkelerinin devamlılığını sağlamak ise Türkiye Cumhuriyeti’ni yaşatmak demektir.
Atatürk ilkelerini öğrenmekle kalmamalı; korumalı, geliştirmeli ve davranış hâline getirmeliyiz.
d. Laiklik ilkesi: Laiklik, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır. Laik devlet anlayışında din ve vicdan hürriyeti vardır.
Laiklik, devlet yönetimini din kuralları yerine akla ve bilime dayandırır. Ülkemizde din ve vicdan özgürlüğü vardır. Devlet, halkın dini inançları için uygun koşulları oluşturur.
Halifelik kaldırıldı. Ülke yönetiminde din kurallarının belirleyici olması önlendi. Medeni kanun kabul edildi.
e. İnkılapçılık ilkesi: Eskiyi, kötüyü kaldırıp yerine yeniyi, iyiyi ve güzeli koymaktır. Amaç her yönü ile çağdaş bir toplum hâline gelmektir.