Burun neden kanar?
Burun neden kanar?
Aslında, burun kanamaları. Aşırı zihinsel stres, yüksek tansiyon eşliğinde oluşabilmektedir. Ruhsal stresin zararlı etkileri sadece duygusal sağlık ile sınırlı değildir. Günümüzde Anksiyete, korku, üzüntü gibi hoş olmayan duygular gibi pek çok etki aynı derecede zararlıdır ve fiziksel sağlık bozan etkilere neden olmaktadır.
Eğer zihinsel stresi yoğun yaşıyorsanız beynin artan stres düzeyi ile başa çıkmak için vücudun işleyişinde bazı değişiklikler meydana getirecek tepkiler verecektir. Böyle durumlarda gözlenen bir değişikte kan dolaşım artıştır. Sonuç olarak, kan damarları içindeki basınç artar. Bu yüksek kan basıncına neden olur. Çok fazla stres olduğu zaman, stres süresi uzamış ve devam ediyorsa kan basıncı anormal yükselmeye devam eder. Aşırı basıncın zamanla kan damarları içinde artmasıyla, damar basıncı yüksek miktara tahammül edemez düzeye geldiğinde, damarın bir noktadan yırtılması eğilimi de artar. Bu durumda, burun boşluğunun üst kısmında mevcut olan ince damar yapı kan basıncı yükselmesi sebebiyle burun kanaması oluşturur. Burun arkasında da bulunan damarlar burun için kan temin sorumludur. Bu nedenle, bu yırtılma arka kısımda oluşmuşsa şiddetli kanama ile sonuçlanır.
Strese bağlı burun kanaması en kötü kısmı hiçbir belirti vermeden başlar olmasıdır.
Burun kanaması nedenleri
Burun kanaması çocuklarda yaygındır. Bunlar genellikle kolay tedavi edilir. Bazen kanama yaşlı insanlar, ya da kan hastalıkları gibi diğer sağlık sorunları olan kişiler de daha şiddetli olabilir, Kanama şiddetli ise, ya da 20-30 dakika içinde durmazsa derhal tıbbi yardım alınız
Burun kanamaları iki tür vardır. Burun kanamaları burnun içinde ön kısmından (anterior) ya da burnun arka (posterior) başlayabilir.
Ön burun kanamaları:
Ön burun kanaması iki burun kanalının ortadan ikiye ayıran septum adı verile duvar kısmından kaynaklanmaktadır.. Bu bölge Little ‘alanı olarak bilinen burunun bu kısmı çok hassas kan damarları içerir. kolaylıkla hasar görebilmektedir. Önden başlayan burun kanaması bazen sebepsiz yere olabilirken, bir dizi neden de kanamayı tetikleyebilmektedir.
Ön burun kanamaları nedenleri:
Burnunuzun içini karıştırmak, keskin tırnakla yırtılmalar.
Kuvvetli burun çekme
Çok sert sümkürmek
Burnuna alınan darbeler
Doğumsal (konjenital) gelen mevcut veya bir yaralanma sonucudur eğri,düzensiz burun içi kıkırdak yapısı (septum deviasyonu)
Soğuk algınlığı veya grip (influenza)
Sinüzit – Burun içinde küçük hava dolu sinüs adı verilen boşlukların enfeksiyonu
Genellikle enfeksiyon sonucu olan burun tıkanıkları
Sıcak iklimlerde veya ısıtılmış kapalı ortamlarda havanın kuru olması nedeniyle kuru bir burun
Saman nezlesi veya allerji
Yüksek irtifa
Aşırı veya uzun süreli burun damlası kullanımı
Kokain, enfiye kullanımı ve uzun süreli kullanılan bazı ilaçlarda
Ön burun kanamaları çocuklarda daha sık görülür ve kolayca evde tedavi edilir.
Arka kısımdan kaynaklanan burun kanamaları:
Arka burun kanamaları ön taraf burun kanamalarından daha ciddi olabilir. Bu tür kanamalar çocuklara oranla yetişkinlerde daha sık görülür. Kanama burnunuzun arkasından geliyorsa Tıbbi açıdan mutlaka araştırılması gerekebilir. Arka burun kanaması kanama genellikle ağızdan gelir kanama burun boşluğunun en arka bölümündeki tavan bölgesi ile beyinin kemik tabanı arasındaki bölümde bulunan, burun içindeki alan için kan tedarik eden burun damarlarının (arterlerin) dallarından kaynaklanmaktadır. Eğer başa darbe veya düşme sonucu burnunuzu kırılmış ise, kanamanız varsa tıbbi destek almak gerekir.
Arka burun kanamaları olası nedenleri:
Yeni geçirilmiş Burun ameliyatları
Yüksek kan basıncı (hipertansiyon )
Damar sertliği ,arteroskleroz
Tahriş edici kimyasal maddelere maruz kalmak
Burun boşluğu içinde tümör
Bazı ilaçlar, aspirin , artrit ve kan sulandırıcı ilaçlar warfarin ve heparin
Kan pıhtılaşma anormalliği – örneğin hemofili (kanın pıhtılaşmasına yeteneğini etkileyen kalıtsal bir durumdur) veya Von Willebrand hastalığı (kanama ve morarma neden olur kalıtsal bir bozukluktur.)
Lösemi (Bu nadirdir ve hastalığın diğer belirtilerde beraberinde eşlik etmektedir.)
Burun kanaması için tedavi nedir?
Eğer burun kanaması varsa , nedenini bilmiyorsanız panik yapmayın. İlk öncelik, kısa sürede kanamayı durdurmaktır. Çoğu burun kanamasını, basit ilk yardımla durdurabilirsiniz.
Eğer bayılma hissi yoksa , oturup biraz öne doğru eğilin.
Burun İşaret parmağı ve başparmak arasında kalacak şekilde 5- 15 dakika boyunca burun dış kısmını sıkıp bastırın. Baskı uygulanacak burun alanı, (gri alan) yani burunun yumuşak kısmına uygulayın. Buna rağmen hala kanama devam ediyorsa bir 5-15 dakika daha aynı işlemi uygulayın.
Burun kemik parçası yani sert kısma üzerinde baskı YAPMAYIN. Bu kanama noktasına geçerli basıncı sağlamaz ve etkisi olmayacaktır.
Burun içine herhangi bir madde koymayın. Bu doku kaldırıldığında, burun yeniden kanamaya başlar
Varsa soğuk ortama geçin , soğuk su ile yüzü yıkamak, hafifçe burna soğuk su çekmek kan damarlarının büzülüp kapanmasına yardımcı olabilir. Aynı zamanda Biraz buz emmek yararlı olabilir.
Kan pıhtılaşmasını hızlandırmak için burun üstüne buz paketi uygulamaya başlayın.
Burun kanaması durduktan sonra, burun deliklerinde kalan kanı almak için burnunuzu karıştırmayı denemeyin. Bu başka burun kanamasının tekrar başlamasına neden olabilir.
Yorgun düştüyseniz istirahat ediniz.
İlk kanama durduktan sonra tekrar kanamayı önlemek için yapılması gerekenler:
Burun zorlamayın, burnunuzla uğraşmayı bırakın.
Zorlanma ya da ağır bir şey kaldırmak için aşağı eğilmeyin.
Sıcak yiyecek veya sıcak sıvı içeceklerden kaçının.
Kalp hizasından, başınızı daha yüksekte tutun.
Kuru kış aylarında bir nemlendirici kullanın.
Bazı antiseptik krem veya vazelin, kanama durduktan sonra burun içine sıkılarak kullanması yararlı olabilir. Bu burun korur, iyileşmeye yardımcı olur ve kabuklanmayı azaltır
kanama ağır ise, ya da 20-30 dakika içinde durmuyorsa Derhal tıbbi yardım alın . Bazen burun kanamayı durdurmak için bir Kulak burun boğaz uzmanı tarafından tampon uygulaması gerekmektedir. Nadiren, burun kanaması, kan vermek gerektirir. Bütün uygulamalara rağmen kanama kontrol edilemiyorsa ameliyathane şartlarında durdurmak gerekli olabilir.
Tekrarlayan Burun kanaması
Burun kanamaları Bazı insanlarda sık tekrarlamaktadır. Bu kanamalar, kısa sürede durur, anca ağır olmayan sık tekrarı ile kişileri usandıran özelliği vardır.. Bu durumda bir Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından müdahale gereklidir. Bir endoskop (burun içini görmek için ışıklı görüntülü optik muayene tüpü) yardımı ile burun içindeki kanama noktasını tespit edilir. Kanayan damar veya bölge koterize edilir (yakılır). Bu genellikle genellikle tekrarlayan kanamaları durdurmada başarılı küçük bir işlemdir. Bundan sonra burun iyileşmesine yardımcı ve kanamayı önlemek için, burun kremleri ile destek tedavisi verilir.
Kaynak:Op. Dr. A.Ahmet ŞİRİN Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları Uzmanı